اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره کار ، به موجب بند 2 ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری قابل طرح در دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع عالی نظارتی قابل انجام است. شعبه دیوان عدالت اداری با انجام رسیدگی شکلی و صرفا از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها، اقدام به بررسی مجدد پرونده می نماید. در صورت قبول شکایت، دیوان عدالت اداری نسبت به نقض رای و ارجاع مجدد پرونده به هیات هم عرض صادرکننده رای قطعی با رعایت موارد اعلامی دیوان عدالت اداری اقدام می نماید. لاکن در فرض رد شکایت در دیوان عدالت اداری، برای محکوم علیه، امکان اعاده دادرسی از طریق اعمال ماده 79 قانون دیوان عدالت اداری کماکان وجود دارد.
که با عنایت به فنی و تخصصی بودن دعاوی دیوان عدالت اداری، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص دیوان عدالت اداری جهت ممانعت از تضییع حقوق و رد شکایت امری لازم و غیرقابل اجتناب است. برهمین اساس موسسه حقوقی آبان با بهره مندی از خدمات وکلای متخصص دیوان عدالت اداری که بعضا دارای سابقه فعالیت قضایی در دیوان عدالت اداری هستند، آمادگی کامل خود را جهت ارائه خدمات حقوقی اعلام می نماید.
نحوه طرح اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره کار در دیوان عدالت اداری
براساس بند 2 ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری، معترض به رای قطعی هیات حل اختلاف اداره کار، می تواند با ثبت اعتراض از طریق سامانه های الکترونیکی قضایی، مراجعه به دفتر خدمات قضایی ، ثبت شکایت در دفاتر استانی دیوان عدالت اداری و نیز ثبت دادخواست در دبیرخانه دیوان عدالت اداری در تهران نسبت به طرح اعتراض اقدام نماید. که هزینه دادرسی دعاوی غیرمالی از معترض اخذ می گردد. اعتراض به رای باید مستند و موجه باشد به عبارت دیگر شاکی باید در دادخواست اعتراض به رای هیات حل اختلاف دلایل اعتراض و موجبات نقض رای هیات حل اختلاف را بیان کند .
نحوه رسیدگی به اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره کار در دیوان عدالت اداری
به موجب تبصره 2 ماده 3 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1402/02/10 اعتراض نسبت به رای قطعی هیات های تشخیص و حل اختلاف اداره کار یک مرحله ای است و پرونده مستقیما در شعب تجدیدنظر مطرح و مورد رسیدگی قرار می گیرد.
با ارجاع پرونده به شعبه رسیدگی کننده، تکمیل بودن پرونده اقدام به ارسال یک نسخه از دادخواست به همراه ضمایم به طرف دعوا می نماید. خوانده موظف است، ظرف مهلت یک ماه نسبت به ارائه پاسخ اقدام نماید. با حصول پاسخ، شعب دیوان در وقت نظارت و در صورت لزوم اقدام به تکمیل تحقیقات و ارجاع به کارشناسی و در غیر اینصورت اقدام به رسیدگی می نماید. که رسیدگی در دیوان عدالت اداری غیرحضوری و بدون تشکیل جلسه رسیدگی است.
لازم به ذکر است، با توجه به جایگاه نظارتی دیوان عدالت اداری،شعب تجدیدنظر دیوان ابتدا اقدام به رسیدگی شکلی می نماید و در فرض نقض شدن رای قطعی هیات حل اختلاف اداره کار ، پرونده به هیات هم عرض مرجع صادرکننده رای قطعی ارسال می گردد و هیات هم عرض موظف است، با توجه به ایرادات اعلامی شعبه دیوان عدالت اداری نسبت به صدور رای مقتضی اقدام نماید.
حال اگر رای مجدد صادره از هیات هم عرض مورد قبول معترض نباشد. معترض می تواند مجددا نسبت به طرح شکایت در دیوان عدالت اداری اقدام نماید، شعب دیوان این بار با ورود در ماهیت موضوع اقدام به صدور حکم ماهوی می نماید.
مهلت ثبت اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره کار در دیوان عدالت اداری
به موجب تبصره 2 ماده 16 قانون دیوان عدالت اداری، آرای صادره از هیات تشخیص و حل اختلاف اداره کار برای اشخاص مقیم ایران ظرف مدت 3 ماه به عبارتی 90 روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور ظرف مدت 6 ماه ( 180 روز ) از تاریخ ابلاغ رای قطعی قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری است. روز ابلاغ و اقدام به مدت 15 روز اعلامی اضافه می شود.
هیات حل اختلاف اداره کار موظف است ، در رای یا تصمیم خود تصریح نمایند که رای یا تصمیم آنها ظرف مدت های اعلامی قابل اعتراض در دیوان عدالت اداری است. در مواردی که ابلاغ به صورت واقعی نباشد و مهلت مقرر قانونی منقضی شده باشد و ذی نفع ادعای بی اطلاعی نسبت به رای صادره را داشته باشد. شعبه دیوان در ابتدا به موضوع ابلاغ رسیدگی می نماید. در مواردی که به موجب قانون سابق دیوان عدالت اداری، اشخاصی حق شکایت در مهلت بیشتری داشته اند، مهلت مذکور، ملاک محاسبه خواهد بود .
توقف اجرای رای هیات حل اختلاف اداره کار در دیوان عدالت اداری
رای صادره از هیات حل اختلاف اداره کار ، قطعی و قابل اجرا است و اعتراض نسبت به رای صادره در دیوان عدالت اداری نیز مانعی برای اجرای این رای نخواهد بود . با این وجود اگر شاکی در ضمن دادخواست خود تقاضای دستور موقت توقف عملیات اجرایی نماید دیوان موظف است فوری به ان رسیدگی کند . توقف اجرای رای هیات حل اختلاف اداره کار به موجب ماده 34 قانون دیوان عدالت اداری که مقرر می دارد : ( در صورتی که شاکی ضمن طرح شکایت خود یا پس از آن مدعی شود که به جهات مذکور در ماده ( 12 ) این قانون اقدامات یا تصمیمات یا آرای قطعی یا خودداری از انجام وظیفه از سوی طرف شکایت سبب ورود خسارتی می گردد که جبران آن غیرممکن یا متعسر است، می تواند تقاضای صدور دستور موقت کند. درخواست صدور دستور موقت پس از طرح شکایت اصلی تا قبل از صدور رای امکان پذیر است و این درخواست مستلزم پرداخت هزینه دادرسی و پرداخت خسارات احتمالی نیست ) امکان پذیر است .
شرایط پذیرش دستور موقت توقف اجرای رای هیات حل اختلاف اداره کار در دیوان عدالت اداری
مستفاد از مواد 34 و 35 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1392، طرح تقاضای صدور دستور موقت در دیوان عدالت اداری و شرایط قبول دستور موقت در دیوان عدالت اداری مستلزم جمع شرایط زیر است:
- درخواست دستور موقت همزمان و ضمن طرح شکایت اصلی یا تا پیش از ختم رسیدگی ارائه شود.
- اجرای تصمیمات و اقدامات اداری معترض عنه می بایست منتج به ورود خسارت گردد یا بروز خسارت متحمل الوقوع باشد.
- نوع خسارات وارده به گونه ای باشد که جبران آن غیرممکن یا متعسر (دشوار) باشد.
- ضرورت و فوریت در صدور دستور موقت احراز گردد.
- تبعی بودن دستور موقت
نظریه مشورتی نظریه شماره ۱۱۹۷/۹۳/۷ ـ /۵/۱۳۹۳ در خصوص اعتراض به رای هیات حل اختلاف اداره کار
سؤال : به موجب ماده ۱۸۰ قانون کار چنانچه کارفرما بر خلاف مفاد ماده ۱۵۹ آن قانون از اجرای رأی قطـعی هیأت حل اختلاف کار خودداری کند مجازات می شود حال چنانچه به دلیل عدم اعتراض کارفرما در فرجه قانونی پرونده به هیأت حل اختلاف نرفت و رأی هیأت تشخیص قطعی شد، آیا عدم اجرای این رأی هیأت تشخیص نیز مجازات دارد؟ طبق چه مستندی؟
نظریه شماره ۱۱۹۷/۹۳/۷ ـ /۵/۱۳۹۳ نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه با توجه به اطلاق ماده ۱۸۰ قانون کار که ناظر بر آرای قطعی مراجع حل اختلاف به طور عام می باشد، بنابراین در مانحن فیه، کلیـه آرای صادره اعم از اینکه از هـیأت تشخیص اداره کار صادر گردد یا از هیـأت حل اختلاف اداره مذکور، مشمول ماده یاد شده قرار می گیرد.
